De 2 deling

Ik schreef dit in 2011, als slot van de NIEUWE INTROPAGINA.
Vandaag 16 sept 2019 heb ik er een aparte pagina van gemaakt.


Ik heb besloten een dikke punt te zetten achter mijn website-gedoe, maar wil toch nog 1 dilemma aan de kaak stellen, de al maar schrijnender wordende twee-deling in de samenleving.

Vroeger had meer dan 90% van de Nederlanders een opleidings-niveau van maximaal lbo, lager beroeps-onderwijs, de knechten maar ook de bazen. De baas voelde zich wellicht wat verheven boven de knecht, maar de knecht wist dat ook de baas geen foutloze brief kon schrijven. En die 90% lbo-ers woonden ook allemaal in tamelijk gelijke eenvoudige omstandigheden, de knechten maar ook de bazen.
Nu heeft 25% van de Nederlandse beroepsbevolking minimaal hbo-niveau, en dat is over een jaar of 10 wellicht 30 of 35%. Die 35% wil dan nog steeds een hbo-inkomen, en ze willen ook hbo-werk doen, in een net pak als het even kan, achter een bureau met een computer erop.
Dat is het dilemma. Denk er maar eens goed over na.
En waarom hebben we nu al die reglementen? Overheden willen ons leven van de wieg tot het graf reglementeren. Geen enkele van die reglementen is echt noodzakelijk. Als morgen heel Nederland overstroomt, vergeten we de reglementen en steken we gewoon allemaal onze handen uit de mouwen, ook de hbo-ers. Waarom zijn er dan zo veel van die reglementen? Gewoon om al die hbo-ers van werk te kunnen voorzien.

Want zo werkt het natuurlijk wel. Stel, er is een schip met 100 bemannings-leden. Volgens mij is ongeveer 10 hbo-ers dan genoeg, een paar voor achter het stuur, een paar voor in de machine-kamer, een paar voor de huishouding en de bevoorrading en nog een paar. En als dan 30 van de 100 bemanningsleden hbo-er zijn, dan moeten er voor die 20 extra hbo-ers ook leiding-gevende posities worden bedacht. Zodat de gang van zaken op het schip onnodig ingewikkeld wordt (met allemaal reglementen), en ook ergerlijk natuurlijk, met al die chefjes waar je dan mee te maken krijgt, als matroos.
Bovendien gaat dan waarschijnlijk meer dan 60% van de totale salaris-pot naar die 30 hbo-ers, zodat de overige 70 bemanningsleden het met de resterende 40% loon moeten doen.
En voor de echte 'onderkant', de handen uit de mouwen, blijft dan nog maar een hongerloontje over.

Maar hoe los je dat dilemma dan op? Alle kinderen hebben recht op zo goed mogelijk onderwijs. Maar, 1 op de 3 werkenden als baasje, als chef! Nee, dat moeten we toch niet willen.
Overigens ben ik de mbo-ers dan nog vergeten, en die willen over het algemeen ook een baan wat 'verheven' boven lbo-niveau, dus met zeggenschap, over lbo-ers. En over een jaar of tien is dan 30% hbo-er en 40% mbo-er, zodat 2 op de 3 werkenden een chefje is.
Wat ook de oplossing is, deel van de oplossing zal zeker moeten zijn, een hogere waardering, met name ook financieel, voor zeg maar het simpele handen- en voetenwerk. Meer en meer van dat soort werk, gaat in de toekomst gedaan worden door flex-werkers voor minder dan een tientje per uur, en met slechte onzekere arbeids-voorwaarden. Schoonmakers bij de NS moeten nu in 10 minuten tijd 7 trein-wc's schoon maken, zodat ze ook nooit eer van hun werk hebben; niemand van onze werkers, rent zo hard als zij, en dat voor 7 euro netto per uur.
Zelf had ik het, als mislukte academicus, het beste naar mijn zin in dat soort baantjes, wat het werk betreft dus (ik schoffelde en snoeide in het groen, maakte schoon, was PTT-postbode). Die vaste wijk-postbode, die zouden we weer in ere moeten herstellen; die krijgt dan vanzelf ook een ander nut, gratis.

En, meer waardering hebben voor het simpele handen- en voetenwerk, bedoel ik ook algemener. We hechten nu te veel waarde aan de weetjes, de hoeveelheid weetjes. Terwijl Begrijpen meer centraal zou moeten staan, en om te begrijpen, hoef je niet veel te weten. Als je je voet-vorm in de schoen-vorm ziet, dan begrijp je de schoen. En zo ook begrijp je de stoel, de fiets, de deur, de hamer, de bril, het oog enzovoort; je ziet dat vormen passen bij andere vormen. Weetjes heb je dan niet nodig.
Begrijpen is dus gewoon zien, aanvoelen, een handelen eigenlijk, een handigheid. Ik ken lbo-ers die, wat hun ogen zien, dat maken hun handen. En dat duidt op begrip. Ik ken academici die nog geen schroef in een plank kunnen draaien, en er dan nog trots op zijn ook.

Nog dit: Vroeger, toen ik jong was (ik ben geboren op 12-2-1949), woonde 90% van de mensen in volkswijken, volkshuizen, met 1 kachel in de woonkamer en 1 kraan met koud stromend water. Die 90% voelden zich ook tamelijk gelijkwaardig aan elkaar.
Nu is die 90% verdeeld over hbo-wijken (±25%) met veel 2-onder-1-kap huizen, mbo-wijken (±50%) met keurige ruime rijtjes-huizen, en woont nog ±25% in volkswijken. Die stands-verschillen zijn vooral in de laatste 50 jaar ontstaan, en ik vind dat geen verrijking.
De klasse-verschillen (blauw bloed, de adel enzo) zijn minder geworden. Maar de stands-verschillen (Woon ik hier wel op stand?) groter. Hoe meer je hebt, te meer je bent.
Ook families worden er door gespleten; de ene broer kan goed leren en wordt chirurg of notaris voor 3 ton per jaar, het andere zusje kan niet leren en wast zijn patiėnten of kantoor voor 7 euro netto per uur. Dat moeten we toch niet willen! Schept ook haat en nijd, en in groter verband ook oorlog.
En, de basis van onze economie is toch het simpele handen- en voetenwerk; huizen moeten worden gemetseld en getimmerd, straten gemaakt, aardappelen moeten worden gerooid, bloemen geplukt, auto's moeten worden gemonteerd, wasmachines gerepareerd, gebouwen, vliegtuigen, treinen moeten worden schoon gemaakt, zieke lichamen gewassen, bomen moeten worden gesnoeid enzovoort enzovoort.
De 'handen uit de mouwen' groep werkenden, is de enige onmisbare groep. En juist die lbo-groep is achter gebleven, omdat ze weinig papieren hebben. Ik neem het van ganser harte op voor die groep. Zelf ben ik begonnen als zoon van een boerin en een tuinder. Maar op mijn 23-ste was ik fiscaal jurist en hoofd-ambtenaar met een eigen kantoor-kamer. Ik voelde me helemaal niet thuis. Later voltooide ik nog de studie MO pedagogiek en werkte in tehuizen. Nu woon ik in Oud Overdie, Alkmaar, een echte volkswijk nog. En hier voel ik me wel thuis; mensen zonder pretentie. Ja, en hier wonen ook de 'kneusjes'. Wij vangen ze op. Hier komt dus ook wel relatief veel overlast vandaan. Vind je het gek? Begrijp!

Elke hbo-er en mbo-er die er bij komt, betekent minder uurloon voor de lbo-er, en dat mechanisme is al jaren aan de gang. Gewoon een simpel rekensommetje: stel er zijn 50 lbo-ers op dat schip met 100 bemannings-leden, met elk 1000 euro inkomen per maand, is dus 50.000 euro voor 50 lbo-ers. Dan promoveert 1 lbo-er naar de mbo-groep (na een cursus) en ontvangt daarna 1200 euro per maand. Dan is er dus nog maar 48.800 euro over voor de resterende 49 lbo-ers, is 996 euro per maand. En dat bedrag wordt al maar lager.
En elke lbo-er zal proberen te promoveren. En wie blijven er dan nog achter voor het echte zware werk? De meest weerloze groep, ook mondiaal, wereldwijd. Voor die groep schrijf ik dit.
Schoonmakers staakten vorig jaar voor een duppie per uur meer, terwijl ondertussen tienduizenden Nederlanders voor 100 euro hun stoel niet eens uitkomen. Het is een vergeten groep, simpel omdat ze niet zo mondig zijn. Het zijn eigenlijk slaven; ze doen toch wel wat we willen.
Dat is ook het vooruitzicht van een puber die het niet zo goed doet op school; vind je het gek dat er dan boosheid ontstaat daar? Hier dus ook in deze volkswijk. En natuurlijk raken die kinderen ook eerder psychisch in de problemen. Ze voelen dat ze er eigenlijk niet bij horen, bij al die mondigen dus. Depressie, drugs en erger is dan het gevolg.

Maar hoe los je dat probleem op dan?
Ik zie veel in een grote overheid, met vooral weer veel doeners in dienst. We zouden samen met zijn allen kunnen besluiten om openbaar vervoer, levering van gas en licht, telefoon- en internet-verbindingen, de zorg ook en de post, weer in eigen hand te nemen. De overheid als ondernemer. Democratisch communisme. De NS zou dan zelf de schoonmaak van de treinen weer in eigen hand kunnen nemen, een schoonmaker dus met een karretje in de rijdende trein. Eigen koffie-dames en schoonmakers bij alle publieke diensten. We zouden dan voor allen die voor het bedrijfsleven niet interessant zijn, een nuttige functie kunnen creėren. Met een goed salaris. En respect!
Bijkomend voordeel is dan dat we als overheid ook weer met twee benen middenin de economie staan.

Vandaag (11-02-2011) keek ik de hele dag naar Egypte via CNN. En ongeveer 1 uur geleden kreeg het volk de macht, gewoon door vredig op straat te gaan zitten en slapen.
Zie ook: De macht van mensen (2004).

20-1-2011 | 11-02-2011, J.P.M. Helderman, Alkmaar

Back Home      Home Nederlands