23-7-2
Veel denkers overal op de wereld zijn bezig met proberen een nieuw paradigma te bedenken, dus een nieuw model dat gebruikt kan worden om mens, leven en werkelijkheid beter te begrijpen, zodat we ook een betere maatschappij kunnen vormen. En ik ben er van overtuigd dat de Relationele kijk is wat we nodig hebben.
Voornaamste verschil met de heersende Westerse kijk, is dat geest in de Relationele kijk niet meer exclusief een kenmerk van de mens is, maar speelt in de gehele natuur, daar waar vormen passen bij andere vormen, dus in de werkingen van de werkelijkheid.
De menselijke geest, ons verstand, blijkt dan gewoon een extra zintuig te zijn, waarmee we de geest van de natuur kunnen zien, altijd in passen van vormen. De mens krijgt dan een meer bescheiden positie in de natuur, nog steeds bijzonder maar niet verheven.
We zien dan natuurlijk ook onze eigen vorm passen bij andere vormen, en dat noemen we dan bewustzijn.
Meer praktisch zal de Relationele kijk leiden tot een minder waarde-vrije opstelling van wetenschappers. Want het passen van dingen, is altijd de essentie van de dingen. Het passen aan de voet bijvoorbeeld, is het wezen van de schoen, het hele idee erachter. En hoe beter hij past, des te waarachtiger is het een schoen. En omgekeerd, als de schoen in het geheel niet past aan geen enkele voet, dan is het niet eens een schoen.
En voor schoen kunnen we dan elk ander ding lezen dat we maken als voedsel, huizen, steden, auto's, scholen, ziekenhuizen, postkantoren, de maatschappij in zijn geheel. Hoe beter het past, des te waarachtiger het is.
Dus de kwaliteit van elk ding dat we maken of doen, maakt deel uit van de wetenschappelijke waarheid. En in die zin kunnen we zeggen dat kleine scholen en ziekenhuizen dicht in de buurt van mensen, beter passen en dus waarachtiger zijn dan de grote scholen en ziekenhuizen die we nu bouwen.
En omgekeerd, als in een maatschappij vele dingen niet meer goed passen bij (alle) mensen, dan is die maatschappij wetenschappelijk gezien een onwaarachtige maatschappij.
We kunnen ons verlangen naar een betere wereld nu dus op een wetenschappelijke manier verdedigen.
Jan Helderman
23-7-2
